Hindistan ile Pakistan Arasında Keşmir Gerilimi

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Hindistan ile Pakistan arasında bulunan Keşmir bölgesi savaş alanı oldu. Pakistan, Hindistan ve Çin tarafından kontrol edilen Keşmir bölgesinde, Hindistan’ın Keşmir Özerk yapısını ortadan kaldırması ile Pakistan tarafından desteklenen Azad Keşmir örgütü saldırılarını artırmıştı, bunun üzerine Hindistan, Pakistan içinde bulunan keşmir özgürlük hareketine füze ile saldırıda bulunmuş 26 kişi ölmüştü. Dün akşam Pakistan, Hindistan saldırılarına misilemede bulundu.

Hindistan ve Pakistan arasında, 22 Nisan’da ihtilaflı Keşmir bölgesinde 26 turistin öldürüldüğü terör saldırısının ardından başlayan gerilim, iki nükleer gücü karşı karşıya getirdi. Hindistan, önceki gece Pakistan toprakları ve yine ülkenin kontrolündeki Azad Keşmir’i füzelerle vurdu. Pakistan, saldırılara karşılık verdi. Gerilim şimdilik yatışsa da İslamabad yönetiminin orduya “dilediği zamanda eyleme geçme yetkisi” vermesi, tam kapsamlı savaş korkusu yarattı.

Keşmir İsyanı veya Cemmu ve Keşmir İsyanı, Hindistan’a bağlı olmakla beraber 1947 yılından beri statüsü tartışılan ve Pakistan ile Hindistan arasında birçok savaşa neden olan Cemmu ve Keşmir bölgesinde devam eden silahlı isyandır.

Hindistan ve Pakistan’ın 1947’de İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasının hemen ardından ortaya çıkan Keşmir sorunu, iki komşu ülkeyi 78 yıldır karşı karşıya getiriyor. Afganistan, Tacikistan, Çin, Hindistan ve Pakistan ile sınır komşusu bu dağlık bölge, stratejik konumu ve nüfus yapısıyla her iki taraf için de kritik öneme sahip.

Bağımsızlık ilanının ardından Müslüman çoğunluğa sahip Keşmir Prensliği’nin Hindistan’la birleşme kararı, bölgedeki Müslüman halkın tepkisini çekti. 1947 sonbaharında başlayan ilk çatışmalar, Birleşmiş Milletler’in devreye girmesiyle 1949’da ateşkese dönüştü; ancak “plebisit” vaatleriyla yükümlülüklerini yerine getirmeyen Yeni Delhi, kontrolündeki toprakları Cammu ve Keşmir adıyla resmen ilhak etti.

Takip eden üç yıl—1965, 1971 ve 1999—yeniden silahlı çatışmalara sahne oldu. 1972’de imzalanan Şimla Antlaşması, silahlı hat (LoC) kurarak fiili bölünmeyi onayladı, ancak gerilim sürmeye devam etti. 1980’lerin sonundan itibaren Cammu Keşmir’de başlayan ayaklanmalar, sivillerle güvenlik güçleri arasında kanlı bir kısır döngü yarattı.

2019’da Hindistan’ın anayasanın 370. maddesini kaldırarak bölgenin özel statüsünü iptal etmesi, krizi yeni bir aşamaya taşıdı. Cammu Keşmir ile Ladakh, merkez yönetimine bağlı “Birlik Toprağı” statüsüne dönüştürüldü. Bu adım, bölge siyasetine uzun süreli bir belirsizlik ve protesto dalgası getirdi.

Son yıllarda gerçekleştirilen parlamento seçimleri, Keşmir’in geleceğine ilişkin umutları yeniden canlandırdı. Eylül‑Ekim 2024’teki üç aşamalı oylamada, özel statüyü geri getirme vaadi öne çıkan ittifak çoğunluğu elde ederek Cammu Keşmir Meclisi’nin kontrolünü ele geçirdi. Ne var ki, Hindistan merkezi yönetimi bu taahhütleri hayata geçirmeye yanaşmıyor.

1949’dan bu yana her 5 Şubat’ta “Keşmir Dayanışma Günü” ilan ederek uluslararası kamuoyunun dikkatini çeken Pakistan, sorunun barışçıl yolla çözülmesi çağrılarını yineliyor. Hindistan ise bölgenin güvenlik ve bütünlüğünü tesis etmeye odaklanıyor. Kıta Asya’nın tam kalbinde süregelen bu ihtilaf, 78 yıldır hem bölgesel istikrarı hem de iki nükleer gücün ilişkilerini gölgeliyor.